Đến Cẩm Xuyên (Hà Tình) bất cứ mùa nào, du khách cũng có thể thả hồn trước thiên nhiên hữu tình, thơ mộng: núi Thiên Cầm, hồ Kẻ Gỗ, những làng quê thanh bình, êm ả; gặp gỡ những con người chân chất, mộc mạc nhưng đầy ân tình
Đến Cẩm Xuyên (Hà Tình) bất cứ mùa nào, du khách cũng có thể thả hồn trước thiên nhiên hữu tình, thơ mộng: núi Thiên Cầm, hồ Kẻ Gỗ, những làng quê thanh bình, êm ả; gặp gỡ những con người chân chất, mộc mạc nhưng đầy ân tình.
Du khách còn có thể hướng về cội nguồn, đến thăm mảnh đất Cẩm Hưng, miền quê nghèo đã sinh ra đồng chí Hà Huy Tập, người con kiên trung của đất nước.Trước đây, Cẩm Xuyên nghèo lắm, ruộng đất đầy đồng nhưng người dân vẫn không đủ cái ăn, nói chi cái mặc. Nhưng mọi thứ đã đổi thay từ năm 1978, khi dòng nước hồ Kẻ Gỗ được khai thác, cộng với nguồn nước từ hồ Sông Rác được dẫn về, chia nhau tưới mát cho ruộng đồng. Có nước, khoai, lúa tốt tươi, người dân nuôi thuỷ, hải sản, cá nước ngọt, hoa màu, cây công nghiệp... Nhờ vậy, đói nghèo đã lùi xa, đời sống của người dân ngày một ấm no và giàu có.
Để thưởng thức toàn cảnh bức tranh muôn màu sắc của Cẩm Xuyên, trước hết xin mời du khách đến Cẩm Yên. ở đây, du khách sẽ được thưởng thức hương thơm ngạt ngào của lúa, vị ngọt dịu của cam và hương thơm nồng của rượu. Tất cả đều là sản phẩm của người nông dân chân lấm tay bùn. Họ đã biết phát huy lợi thế của địa phương, hướng về thị trường, làm ra những sản phẩm có chất lượng, phát triển kinh tế. Đặc biệt, nổi tiếng nhất là cam. Cam Cẩm Yên ngọt lịm, mọng nước và mang đậm hương vị của vùng quê. Bởi vậy, cứ đến mùa là thương lái từ khắp các vùng lân cận lại về thu mua rồi chuyển đi, người dân không đủ sản phẩm để cung cấp. Ngược lên Cẩm Bình, xã ba lần nhận danh hiệu Anh hùng, vẻ yên bình của một vùng nổi tiếng đất học khiến bất cứ ai cũng có thể cảm nhận được. Những năm qua, Cẩm Bình đã đi đầu trong sự nghiệp xoá mù chữ của nước ta, nhất là thời kỳ sau năm 1945. Ngày nay, truyền thống vùng đất học này không ngừng được người dân nơi đây phát huy. Hiện nay, trường Tiểu học Cẩm Bình đã trở thành đơn vị Anh hùng trong thời kỳ đổi mới, trường THCS đang xây dựng chuẩn giai đoạn II và tỷ lệ con em vào các trường đại học, cao đẳng ngày một cao.
Giáp Cẩm Bình, vùng đất Cẩm Thành lại có những ưu thế khác, nổi bật nhất là hoạt động chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Nhà nhà ở Cẩm Thành đều thi nhau xây dựng các mô hình kinh tế mới như nuôi lợn hướng nạc, bò lai, vịt, cải tạo vườn tạp... cho thu nhập ổn định và đang từng bước làm giàu. Người dân Cẩm Thành không chỉ mạnh dạn trong sản xuất, chăn nuôi mà còn nhạy bén, năng động trong thị trường. Xã còn xây dựng được một bà đỡ cho người dân trong sản xuất, chăn nuôi, đó là HTX tín dụng Cẩm Thành. Hằng năm, HTX tín dụng này đã cung cấp cho người dân trong xã tổng số vốn sản xuất, kinh doanh lên đến hơn 7 tỷ đồng, góp phần thúc đẩy phong trào làm kinh tế ở địa phương.
Tạm biệt không khí yên bình, ngọt ngào nhưng mộc mạc và đầy sức sống của miền đồng bằng, ta có thể xuôi về thưởng thức vị mặn mòi của vùng biển Hà Tĩnh. Bạn hãy ghé Cẩm Dương, Cẩm Lộc xem các mô hình thuỷ - hải sản, một trong những mũi nhọn kinh tế mà Cẩm Xuyên đang khai thác. Rồi bạn về Cẩm Nhượng, nơi có cá và mực ngon nổi tiếng cả nước. Tới thị trấn Thiên Cầm, dừng chân nhìn ngắm ngọn núi Thiên Cầm sừng sững, uy nghi, mang trong mình những huyền thoại, sử tích, nhìn ra biển cả mênh mông; những tảng đá kỳ bí, những tác phẩm của tạo hoá mà không biết từ bao giờ người ta gắn cho cái tên rất thần thoại: bàn cờ tiên, cá gấu, voi, lợn rất xinh xắn... Biển có bãi cát tinh khôi, nước màu ngọc bích. Thưởng thức phong cảnh, ngẫm lại lịch sử, chắc chắn bạn sẽ tự lý giải được vì sao vào thời Pháp thuộc, trên bờ biển dài 137km ở Hà Tĩnh, người Pháp lại chọn nơi đây làm điểm nghỉ dưỡng.
Bạn hãy lên miền núi, nơi có hồ Kẻ Gỗ, một phong cảnh thực như trong cõi tiên, cho bạn những phút giây thư giãn, thanh lọc tâm hồn. Hồ dài 29km, diện tích lòng hồ hơn 30km2, dung tích 345,5 triệu m3 nước. Bao quanh hồ là rừng núi, rất giàu hệ thực vật và động vật, đặc biệt trong đó có loài gà Lôi đặc hữu và nhiều loài thú quý hiếm khác. Để giữ chân du khách, những năm gần đây, huyện Cẩm Xuyên đã xúc tiến qui hoạch xây dựng hồ Kẻ Gỗ thành khu du lịch sinh thái. Trong tương lai không xa, đây sẽ là một điểm hẹn lý tưởng của du khách khi đến với Cẩm Xuyên nói riêng và Hà Tĩnh nói chung.
Cẩm Xuyên cũng như nhiều miền quê khác, có núi, đồng bằng và biển cả. Con người Cẩm Xuyên đã biết thổi hồn vào vùng đất, làm nên sức sống diệu kỳ. Đi giữa những làng quê của Cẩm Xuyên hôm nay, tôi lại nghe vang lên lời bài hát của nhạc sỹ Nguyễn Sỹ Chinh: Ngày xưa quê nghèo sỏi đá, nay cuộc đời hoa trái toả hương. Cùng nhau đi trong ban mai, nghe quê hương đang vào ngày mới. Về Cẩm Xuyên hôm nay anh ơi, mà lòng nghe phơi phới mùa xuân.