Mẹ luôn là mạch nguồn cảm hứng cho biết bao nhà thơ viết nên những vần thơ đẹp, những áng thơ hay, để lại những tình cảm chân thực, niềm xúc động trong lòng bạn đọc. Mẹ của Đàm Chu Văn là một trong những bài thơ như thế.
Mẹ luôn là mạch nguồn cảm hứng cho biết bao nhà thơ viết nên những vần thơ đẹp, những áng thơ hay, để lại những tình cảm chân thực, niềm xúc động trong lòng bạn đọc. Mẹ của Đàm Chu Văn là một trong những bài thơ như thế.
Mẹ
Mẹ đã khuất vào cỏ xanh
khuất vào thời gian xa tắp
khuất vào cánh cò, cánh vạc
khuất vào mom sông cuối bãi
khuất vào cối xay, cối giã
khuất vào nong nia thúng mủng dần sàng.
---
Những giọt mồ hôi rơi trên vầng trán mẹ,
đẫm lưng áo mẹ
bây giờ đọng ở nơi đâu?
sao mỗi lần nhớ mẹ
con lại nhớ về mồ hôi
nhớ về đêm sương ngày nắng
nhớ ánh mắt buồn của mẹ
mà không nhớ nổi tiếng cười
---
Mẹ ơi!
con sắp thành người đàn ông năm mươi tuổi
mang nặng buồn vui của quá nửa đời người
thế mà mỗi khi nhớ về mẹ mình vẫn khóc.
17/6/2006
Đàm Chu Văn
|
Mẹđược viết ra từ những ký ức, từ chính nỗi nhớ của tác giả về người mẹ kính yêu của mình. Một nỗi nhớ thật mênh mông, song cũng thật cụ thể với một tình cảm thành kính mà thiêng liêng bởi giờ đây:
Mẹ đã khuất vào cỏ xanh
khuất vào thời gian xa tắp
khuất vào cánh cò, cánh vạc
khuất vào mom sông cuối bãi
khuất vào cối xay, cối giã
khuất vào nong nia, thúng mủng, dần sàng.
Nhà thơ đã chọn những hình ảnh cánh cò, cánh vạc, cối xay, cối giã, nong nia, thúng mủng, dần sàng gắn liền với hình bóng mẹ yêu. Đó là những vật dụng rất đỗi gần gũi với người phụ nữ xưa, những hình ảnh dung dị gợi cho người đọc liên tưởng đến hình ảnh người phụ nữ tảo tần trong những câu ca dao có tự bao đời. Ca dao xưa khi ca ngợi về vẻ đẹp, phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam thường ví với hình ảnh con cò:
Cái cò lặn lội bờ sông
Gánh gạo nuôi chồng, tiếng khóc nỉ non
Hay như Trần Tế Xương cũng có những câu thơ ngợi ca, biết ơn người vợ thảo hiền, đảm đang, đã lấy hy sinh làm hạnh phúc và lẽ sống của mình:
Quanh năm buôn bán ở mom sông
Nuôi đủ năm con với một chồng
Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông
Và mẹ của Nguyễn Duy trong “Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” cũng nghèo khó, lam lũ nơi đồng chua, nước mặn:
Cái cò... sung chát đào chua
Câu ca mẹ hát gió đưa về trời.
Mẹ của Đàm Chu Văn là một người phụ nữ của thôn quê, ruộng đồng, quanh năm vất vả làm lụng sớm hôm. Những câu thơ giàu sức biểu cảm đã tạc được dáng hình cao đẹp, lặng lẽ, nặng tình yêu thương của mẹ với những giọt mồ hôi rơi trên vầng trán mẹ, đẫm lưng áo mẹ. Đặc biệt, các từ “khuất vào” được lặp đi lặp lại nhằm mục đích nhấn mạnh những hình ảnh trong cuộc sống, về quãng thời gian “đêm sương, ngày nắng” mà mẹ đã trải qua. Quá khứ vất vả, gian lao của mẹ như ngọn lửa hồng làm ấm lòng con, nâng mỗi bước đi trên đường đời: Sao mỗi lần nhớ mẹ/ con lại nhớ về mồ hôi/ nhớ về đêm sương ngày nắng/ nhớ ánh mắt buồn của mẹ/ mà không nhớ nổi tiếng cười.
Nếu như với Nguyễn Duy: Nhìn về quê mẹ xa xăm/Lòng ta - chỗ ướt mẹ nằm đêm mưa, thì với Đàm Chu Văn, Mỗi khi nhớ về mẹ mình vẫn khóc.
Câu hỏi tu từ Bây giờ đọng ở nơi đâu? chính là nỗi đau dồn nén, là những giọt nước mắt khóc mẹ, giằng xé tâm can của tác giả, tạo sự xúc động mãnh liệt trong người đọc. Cả đời mẹ vất vả ngược xuôi “một nắng, hai sương” nuôi con khôn lớn nhưng đến khi người con ấy trưởng thành thì mẹ lại đi xa. Mẹ đã ra đi mà nghe như vẫn còn ở đâu đây, ngỡ như mẹ vẫn đang dõi theo ta đó. Khi đã sắp thành người đàn ông năm mươi tuổi/mang nặng buồn vui của quá nửa đời người, nhà thơ vẫn có cảm giác như mình còn bé nhỏ khi nghĩ về mẹ yêu.
Những câu thơ đơn sơ, dung dị nhưng đã chạm tới tận đáy lòng người đọc thẳm sâu niềm xúc cảm. Có lẽ, không chỉ riêng tác giả mà mỗi chúng ta, ai cũng muốn được mẹ chở che, an ủi, vỗ về những lúc vui buồn trong cuộc sống. Bởi thế mà đây chính là sự thiệt thòi, nỗi mất mát lớn lao của tác giả khi mẹ không còn. Đây cũng là lời nhắn nhủ cho tất cả chúng ta hãy biết trân trọng, kính yêu và hãy làm những gì tốt đẹp nhất để dâng tặng mẹ khi mẹ còn ở bên ta.
Theo: Báo Hà Tĩnh